Để sử dụng hệ thống khoa học có tổ chức, chúng ta không chỉ buộc phải tìm thấy một động cơ thực hành, mà một động cơ tương tự cũng phải được tìm ra nếu muốn sử dụng hệ thống đó đúng mục đích và thích đáng. Giá trị lô-gich của mọi định đề tri thức, ý nghĩa lô-gich riêng biệt oa nó xét như được phân biệt với sự tồn tại đơn thuần của lý tính, phụ thuộc vào những mối quan tâm thực hành và rút cục phụ thuộc vào những mối quan tâm đạo đức.
Mối quan tâm này phải có tính chất cho nó không chỉ thôi thúc cá nhân có hành động phán đoán, mà nó còn khuyến khích cá nhân phán đoán một cách có phê phán, trong khi đó tận dụng mọi sự thận trọng cần thiết và tận dụng tất cả những nguồn lực có sẵn để đảm bảo kết luận đưa ra có xác suất đúng lớn nhất. Để cho hệ thống khoa học (“khoa học” được hiểu như là một nội dung tri thức có hệ thống”) có giá trị lô-gich nó tuyệt đối phụ thuộc vào một mối quan tâm đạo đức: mục đích phải thành thật và phán đoán phải trung thực. Nếu loại bỏ một mối quan tâm như vậy hệ thống khoa học sẽ trở thành một đối tượng thẩm mỹ thuần tuý nó có thế đánh thức sự phản ứng cảm xúc để duy trì sự hài hoà vì cân bằng nội tại của khoa học, song nó chẳng có bất kỳ ý nghĩa lô-gich nào cả. Nếu chúng ta giả sử, một lần nữa, đây là một trường hợp của sự nhận dạng bệnh sốt thương hàn, thì những mối quan tâm nghề nghiệp, xã hội và khoa học của người bác sĩ mới là cái dẫn dắt ông ta phải lo lắng và khổ não để thu thập mọi dữ kiện có liên quan đến sự hình thành phán đoán, và ông ta phải cân nhắc một cách đủ thận trọng để vận dụng những công cụ cần thiết của sự giải thích. Nội dung tri thức chỉ có thêm một chức năng lô-gich nhờ có một động cơ cụ thể nằm bên ngoài nội dung ấy xét đơn thuần như là nội dung, song động cơ này hoàn toàn gắn liền với nội dung tri thức đó trên phương diện chức năng lô-gich.
Nếu công dụng của tài nguyên khoa học, của phương pháp quan sát và thí nghiệm, của những hệ thống phân loại v.v. trong việc điều khiển hành động phán đoán (và do đó ấn định nội dung của phán đoán) phụ thuộc vào mối quan tâm và sự sắp đặt của tình huống, thế thì chúng ta chỉ cần làm rõ sự phụ thuộc đó, và cái được gọi là phán đoán khoa học sẽ dứt khoát xuất hiện như là một phán đoán đạo đức. Nếu người bác sĩ [trong ví dụ ở trên] bất cẩn và tùv tiện bởi vì ông ta quá lo lắng tới việc phải hoàn thành công việc hoặc nếu ông ta để cho nhu cầu tiền bạc ảnh hướng tới cách phán đoán của mình, chúng ta có quyền nói rằng ông ta đã thất bại cả trên phương diện lô-gich lẫn trên phương diện đạo đức. Trên phương diện khoa học, ông ta đã không sử dụng những phương pháp có sẵn để điều khiển hành động phán đoán của mình để cho nó có sự chính xác tối đa. Nhưng lý do của sự thất bại lô-gich này lại nằm ở thói quen hoặc khuynh hướng của chính ông ta. Nói ngắn gọn, những định đề phổ biến hoặc những điều phổ quát của khoa học chỉ gây tác dụng thông qua sự trung gian của những thói quen và khuynh hướng động năng của người có hành động phán đoán. Chúng không có cách làm riêng [modus operandi].
