Song, giả sử cả hai hành động lựa chọn nói trên đều được điều khiển bởi cùng một mục đích hoặc mối quan tâm, khi ấy tình huống sẽ diễn ra hoàn toàn khác. Trong trường hợp này, hoạt động mang tính thực nghiệm của sự kiểm chứng đồng thời cũng là sự tiếp tục của chính ý đồ được biểu hiện trong sự lựa chọn lần lượt chủ từ và vị từ. Hoạt động kiểm chứng này hoàn toàn không phải là một quá trình thứ ba, mà nó là hoạt động trọn vẹn mà ở phần trước chúng ta đã đề cập nó trên hai phương diện có tính chất bộ phận song mang tính điển hình. Sự lựa chọn ý nghĩa hoặc lựa chọn vị
Từ bao giờ cũng được thực hiện trong mối quy chiếu tới trường hợp cá lẻ phải được giải thích; và sự hình thành của trường hợp khách quan thế ấy bao giờ cũng liên tục thay đổi màu sắc bởi quan điểm hoặc quan niệm được vận dụng cho trường hợp ấy. Mối liên quan lẫn nhau này chính là sự kiểm chứng hoặc sự trắc nghiệm liên tục được sử dụng đến; và mọi hoạt động kiểm chứng mang tính thực nghiệm nào trở nên hiển nhiên hơn thì điều đó nghĩa là những điều kiện là như thế nào đấy để cho quá trình kiểm chúng ấy được biến thành hoạt động công khai.
Như vậy, tôi vừa thử chứng minh rằng nếu chúng ta chỉ hiểu phán đoán khoa học trong hình thức sau cùng của nó, tức là hình thức đồng nhất hóa hoặc phân biệt một bộ phận cá lẻ hóa của kinh nghiệm, khi ấy phán đoán [khoa học] được xem như là một hành động của sự phán đoán bản thân hành động xuất hiện trong sự lựa chọn và xác định chủ từ và vị từ, lẫn trong sự xác định giá trị của chúng [chủ từ và vị từ] trong mối quy chiếu hoặc trong mối liên quan lẫn nhau, và do đó phán đoán khoa học được xem như là phán đoán về hành động quyết định sự thật và tính hợp thức.
Bởi vì trong quá trình bàn luận tôi đã sử dụng một thuật ngữ hầu như tự nó giải thích đầy đủ, và tôi đã đưa ra những phát biểu mà trong tình hình hoặc điều kiện hiện nay của tranh luận về lô-gich học, chúng sẽ dường như đòi hỏi phải được cổ vũ hơn là chúng đem lại sự cổ vũ. Tôi xin phép lưu ý rằng sức thuyết phục của luận cứ nằm ờ những vấn đề có thế được khẳng định bàng duy nghiệm. Sự thật hay sự ngụy biện của kết luận đạt được phụ thuộc vào hai khái niệm sau đây:
Thứ nhất, mọi phán đoán trong sự tồn tại thực tế cụ thể của nó đều là một hành động của sự chú ý, và, giống như mọi sự chú ý, nó bao hàm sự hoạt động của một mối quan tâm hoặc một mục đích và sự bộc lộ của những thói quen và khuynh hướng động năng (những thói quen và động năng đó rút cục lại bao hàm sự điều chỉnh vận động) để phục vụ mối quan tâm đó. Do đó, mọi phán đoán đều bao hàm sự lựa chọn đối tượng của chú ý lẫn lựa chọn lập trường và phương thức của “thông giác” [apperceiving] hoặc diễn dịch. Thay đôi mối quan tâm hoặc mục đích thì vật liệu được lựa chọn (chủ đề của phán đoán) sẽ thay đổi, và quan điểm về vật liệu được lựa chọn đó (và do đó kiểu loại của vị từ) cũng thay đổi theo.
Thứ hai, những phát biểu trừu tượng tổng quát hóa của khoa học đã phát triên lên từ những nhu cầu phải có những phán đoán cá lẻ hoặc những hành động của sự chú ý như vậy; chúng đã có hình thức hiện tại – tức chúng đã phát triển cấu trúc hoặc nội dung đặc trưng của mình — như là các phương tiện để cho phép cá nhân thực hiện phán đoán của mình một cách hiệu quả nhất; nghĩa là, hoàn thành mục đích theo cách chắc chắn và tiết kiệm nhất. Do đó, giá trị hoặc tính hợp thức của các khái niệm liên tục được kiểm chứng bằng cách đem ra vận dụng, và tùy thuộc vào sự thành công hay thất bại, chúng có đủ thẩm quyền của những nguyên tắc phố biển v.v. để có chức năng điều khiển mà bởi vì điều đó mà chúng mới được sinh ra.
Từ khóa tìm kiếm nhiều: muc
dich cua giao duc, chuc nang
cua giao duc
